Παναγιώτης Ήφαιστος

Διεθνείς Σχέσεις και Στρατηγικές Σπουδές, Έδρα Jean Monnet για την Ευρωπαϊκή Πολιτική Ολοκλήρωση

Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών - ifestos@panteion.gr <mailto:ifestos@panteion.gr>, info@ifestos.edu.gr <mailto:info@ifestos.edu.gr>, www.ifestos.edu.gr <http://www.ifestos.edu.gr/>

-Από Παναγιώτη Ήφαιστο, Καθηγητή Διεθνών Σχέσεων-Στρατηγικών Σπουδών και Έδρας Jean Monnet για την Ευρωπαϊκή Πολιτική Ενοποίηση.

-Προς Κύριο Γεώργιο Παπανδρέου, Πρόεδρο ΠΑΣΟΚ

19.3.2004

Αγαπητέ κύριε Πρόεδρε του ΠΑΣΟΚ,

Με έκπληξη σας άκουσα στις 18.3.2004 όταν μιλούσατε στην νέα κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ να δηλώνεται ότι εντάξατε την Κύπρο στην ΕΕ και ότι αυτό εκτιμάται πως αποτελεί μια «θετική απογραφή» του έργου σας. ʼναυδο αφήνει μάλιστα τον πληροφορημένο παρατηρητή η επόμενη φράση σας όταν δηλώσατε πως «δεν θα επιτρέψετε στην νέα κυβέρνηση να αφήσει τους κύπριους στον αυτόματο πιλότο». Επιτρέψτε μου λοιπόν να κάνω τα πιο κάτω σχόλια, διεθνολογικής, ηθικής και πολιτικής υφής τα οποία και προτίθεμαι να δημοσιοποιήσω ευρύτερα. Αφορούν δικά σας ολέθρια διπλωματικά λάθη ως υπουργού εξωτερικών τα οποία δημιουργούν θανάσιμους κινδύνους για την ανθρώπινη ελευθερία, για τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα, για την περιφερειακή σταθερότητα και για την μελλοντική ασφάλεια-ευημερία των πολιτών του ελληνικού κράτους. Αυτοί είναι εξάλλου οι λόγοι για τους οποίους αναλύω το ζήτημα αυτό υπογράφοντας με την ακαδημαϊκή μου ιδιότητα. Αν μη τι άλλο επειδή δημιουργούνται κίνδυνοι για την συλλογική ελευθερία και τη δημοκρατία νομίζω ότι η ελεύθερη έκφραση-κριτική δεν είναι μόνο δικαίωμα αλλά και υποχρέωση. Έτσι, πέραν του παρόντος και των αναλύσεων τις οποίες έχω ήδη δημοσιεύσει (βλ. <http://www.ifestos.edu.gr/13.htm>), σύντομα θα ενδιατρίψω συγγραφικά στα αίτια του πολιτικού φαινομένου ενός Υπουργού Εξωτερικών που ενώ ευθύνεται για ολέθρια λάθη και παραλείψεις που αφορούν ζωτικά εθνικά συμφέροντα, την δημοκρατία στην Κύπρο και την ανθρώπινη ελευθερία ενός λαού δεν ελέγχθηκε πολιτικά. Επίσης, είναι συγγραφικά και πολιτικά εξαιρετικά ενδιαφέρον το φαινόμενο ενός μεγάλου αριθμού στελεχών μιας μεγάλης παράταξης τα οποία ενώ πολλά δήλωναν πέρυσι για τις καταστροφικές συνέπειες του σχεδίου Αναν τους τελευταίους μήνες όταν εσείς μιλάγατε για «επιτυχή ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ» διακρίθηκαν λόγω ηχηρής σιωπής. Προς το παρόν, σας απευθύνω δημοσίως τις πιο κάτω απόψεις.

Πρώτο, η Κύπρος δεν εντάσσεται στην ΕΕ αλλά, εάν εφαρμοστεί το σχέδιο Αναν, διχοτομείται. Όπως εύστοχα δήλωσε η μεγάλη μορφή του ελληνισμού Βάσος Λυσσαρίδης «από κολοσσιαίο επίτευγμα μετατρέπουμε την ένταξη σε καταστροφικό μπούμερανγκ» (14.3.2002).

Δεύτερο, το μπούμερανγκ, στο οποίο αναφέρθηκε ο Βάσος Λυσσαρίδης, είχε ως αφετηρία τον Φθινόπωρο του 2002, την στιγμή δηλαδή που όλα έδειχναν ότι δρομολογούνται οι προϋποθέσεις βιώσιμης λύσης του κυπριακού [α. Ολοκλήρωση των διαδικασιών ένταξης που εν πολλοίς οφείλονται στις οικονομικές και πολιτικές επιδόσεις των κυπρίων. β. Πολιτικό κεκτημένο ότι η ένταξη θα γίνει «ανεξαρτήτως λύσης». γ. Δηλώσεις πολλών ευρωπαίων ηγετών υπέρ μιας βιώσιμης λύσης συμβατής με την κοινοτική έννομη τάξη]. Δικά σας ολέθρια λάθη ή παραλείψεις –και επιτρέψτε μου να προσθέσω πολιτικές αποφάσεις που στηρίζονται σε κοσμοπολίτικους παραλογισμούς περί ευκαιρίας, δήθεν, δημιουργίας ενός… «μεταεθνικού κράτους» στην Κύπρο, εξωφρενική και πολιτικά ανεύθυνη θέση που δημοσίως υποστήριξε το σύστημα ιδεών το οποίο εσείς ως πολιτικό πρόσωπο φαίνεται ότι εκφράζετε και το οποίο ασφαλώς καμιά πολιτική σχέση δεν έχει με το πολιτικό κληροδότημα των Ανδρέα Παπανδρέου-Γεώργιο Παπανδρέου των δεκαετιών του 1960–, επέτρεψαν στον ΓΓ ΟΗΕ να καταστεί εντολοδόχος των βρετανικών συμφερόντων. Ο Κόφι Αναν καταχράστηκε τον ρόλο του (που είναι εντολοδόχος των εμπλεκομένων και όχι εντολέας συμφερόντων που αντιβαίνουν στο διεθνές δίκαιο και στον Καταστατικό Χάρτη) και αφέθηκε να προτείνει σχέδιο λύσης του κυπριακού το οποίο παραβιάζει κάθε αρχή διεθνούς δικαίου, το οποίο δεν είναι συμβατό με την ιδιότητα της Κύπρου ως μέλους της ΕΕ και το οποίο παραβιάζει κατάφωρα κάθε έννοια ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Για να αναφερθώ λοιπόν στις δικές σας δηλώσεις στις 18.3.2004, η απογραφή των έργων σας ως επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας καταμαρτυρεί την ακύρωση του πολιτικοδιπλωματικού κεκτημένου της κυπριακής ένταξης και το στρίμωγμα εκατοντάδων χιλιάδων ελληνοκυπρίων, τουρκοκυπρίων, εποίκων, βρετανών στρατιωτών, τούρκων στρατιωτών και ελλήνων στρατιωτών «σ’ ένα αεροπλάνο» με πιλότο τον Κόφι Αναν ο οποίος αντί εντολοδόχος των εμπλεκομένων, υπηρέτης του Καταστατικού Χάρτη και υπερασπιστής του διεθνούς δικαίου λειτουργεί ως εντολοδόχος άγγλων, αμερικανών και τούρκων διπλωματών που τους τελευταίους δεκαπέντε μήνες όταν εμείς υπνώτταμε αυτοί οργίαζαν στα παρασκήνια εις βάρος του κυπριακού λαού. Αυτά μάλιστα συνέβηκαν όταν ακούονταν ακατανόητα μουρμουρητά για «ιστορικές ευκαιρίες» και δαφνοστεφανωμένες «επιτυχίες». Αν λοιπόν θα πρέπει να γίνει απογραφή θα πρέπει να εξετάσει τα αίτια για τα οποία πασιφανώς ως επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας αφήσατε να εκδηλωθεί το σχέδιο Αναν με αυτό το περιεχόμενο και τους λόγους για τους οποίους από το Φθινόπωρο του 2002 μέχρι την ολέθρια συμφωνία της Νέας Υόρκης του Φεβρουαρίου 2004 αφήσατε τις εξελίξεις να – όπως εύστοχα σημείωσε ο Βάσος Λυσσαρίδης– μετατρέψουν τα επιτεύγματα των κυπρίων σε καταστροφικό μπούμερανγκ.

Τρίτο, μετά την Νέα Υόρκη δρομολογήθηκαν εξελίξεις τις οποίες συνοψίζω στον εξής «δεκάλογο»:

i) Αν στις 20 Απριλίου οι κύπριοι δεν καταψηφίσουν το ολέθριο σχέδιο που εσείς ονομάσατε «ιστορική ευκαιρία», κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου καταργείται η εδραία Κυπριακή Δημοκρατία, δηλαδή, καταργείται ο θεσμός συλλογικής ελευθερίας που οι κύπριοι με αίμα κατάκτησαν και με κόπο έκτισαν τα τελευταία σαράντα χρόνια.

ii) Η Κύπρος αναπόδραστα διχοτομείται,

iii) Η ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ ουσιαστικά ακυρώνεται,

iv) Καταργείται παντοτινά η κυπριακή λαϊκή κυριαρχία επειδή τίθεται υπό την αίρεση προβληματικών πολιτειακών ρυθμίσεων και υπό παντοτινή εποπτεία ξένων (τουρκικές «εγγυήσεις» και ξένοι δικαστές).

v) Καταστρατηγούνται πάγιες δημοκρατικές αρχές επειδή οι πολιτειακές ρυθμίσεις δημιουργούν καθεστώς τυραννίας του 18% επί του 82% και παντοτινού δικαιώματος της Τουρκίας και εποίκων να αποφαίνονται αυθαίρετα για τα τεκταινόμενα και στα δύο έξωθεν εξαρτημένα κρατίδια που θα αντικαταστήσουν την εδραία Κυπριακή Δημοκρατία.

vi) Εξουδετερώνεται η ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΕΕ με τρις τουλάχιστον τρόπους: α) Γιατί όλη η Κύπρος θα αποτελεί εξαίρεση στην κοινοτική έννομη τάξη, β) γιατί λόγω αρνησικυρίας δεν θα είναι εφικτό να λαμβάνεται οποιαδήποτε ουσιαστική απόφαση επί κοινοτικών ή άλλων ζητημάτων και γ) γιατί επί στρατηγικών ζητημάτων όπως η διεύρυνση της ΕΕ η Κύπρος δεσμεύεται συνταγματικά να υιοθετεί προαποφασισμένες θέσεις.

vii) Έτσι, λόγω δικών σας ολέθριων λαθών ή παραλείψεων, με το εκβιαστικό δημοψήφισμα που καταχρηστικά επιβάλλει ο Αναν για να προλάβει την τελική ένταξη, θα έχουμε όχι προσαρμογή της λύσης του κυπριακού στο κοινοτικό κεκτημένο αλλά το αντίστροφο, δηλαδή καθιέρωση της μη εφαρμογής του κοινοτικού κεκτημένου στην Κύπρο ως εξαίρεση στην κοινοτική έννομη τάξη. Αντίθετα με πάγιες επιδιώξεις δέκα ετών, η ένταξη προσαρμόζεται στην διχοτόμηση που προβλέπει το σχέδιο Αναν αντί η ένταξη να αποκλείσει την διχοτόμηση και να οδηγήσει σε μια ενιαία, βιώσιμη, λειτουργική, αποτελεσματική και σταθερή Κυπριακή Πολιτεία.

viii) Εάν οι κύπριοι καταψηφίσουν το ανανικό πολιτειακό τερατούργημα, έστω κα αργοπορημένα δημιουργούνται κάποιες προϋποθέσεις επιτυχίας του δύσκολου αγώνα επανένωσης της Κύπρου μετά την 1^{η Μαιου. Εν τούτοις, όπως οι δηλώσεις σας δείχνουν δεν φαίνεται να κατανοείται αυτό το πασίδηλο γεγονός και συνεχίζεται να θεωρείται την «ανανική διχοτόμηση» της Κύπρου ως δήθεν επιτυχία.}

ix) Είναι χαρακτηριστικό ότι άγγλοι και αμερικανοί αξιωματούχοι τις τελευταίες μέρες απειλούν και εκβιάζουν τους κυπρίους να πουν ναι στο δημοψήφισμα. Εν τούτοις, ούτε εσείς ούτε κάποια άλλη ελλαδική φωνή δεν συμπαραστάθηκε στον κυπριακό λαό με το να αντικρούσει αυτούς του κυριολεκτικά ανήθικους (διεθνο)φασιστικούς εκβιασμούς.

x) Δέκατο, αλλά όχι το τελευταίο που θα μπορούσε να αναφερθεί, ενώ νομιμοποιούνται τα τελεσμένα της βίας η Τουρκία αποδεσμεύεται από όρους και προϋποθέσεις προώθησης των σχέσεών της με την ΕΕ. Ενισχύεται έτσι η βρετανική θέση υπέρ της διεύρυνσης και κατά της αυτοδύναμης πολιτικής εμβάθυνσης της διαδικασίας ολοκλήρωσης. Αναπόδραστα οδηγούμαστε σε όξυνση των τουρκικών ηγεμονικών συμπεριφορών με δυνατότητα μάλιστα πλέον η ʼγκυρα να χρησιμοποιεί προβλήματα στην Κύπρο για να προβαίνει σε στρατιωτικούς και διπλωματικούς εκβιασμούς κατά της Ελλάδας και κατά της υπόλοιπης Ευρώπης.

Για τους πιο πάνω λόγους, η δική μας «απογραφή» του δικού σας έργου ως επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας είναι ότι επιτρέψατε να δρομολογηθούν εξελίξεις που νομιμοποιούν τον τουρκικό αναθεωρητισμό-επεκτατισμό, που αναπόδραστα καταστρέφουν όλους τους κυπρίους επειδή τους στερούν το κράτος τους, που καθιστούν την Ελλάδα αξιοθρήνητο χειροκροτητή της άνευ όρων και προϋποθέσεων επιχείρησης αποδυνάμωσης της Ευρώπης και που αναπόδραστα δημιουργούν εστία αστάθειας, τριβών και συγκρούσεων στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Για να αναφερθώ ξανά στον Βάσο Λυσσαρίδη, υποστηρίζω ότι λόγω ολέθριων λαθών ή παραλείψεων της κυβέρνησης της οποίας ήσασταν κορυφαίο στέλεχος, τα κολοσσιαία επιτεύγματα των κυπρίων μετατράπηκαν σε καταστροφικό μπούμερανγκ. Εσείς, εν τούτοις, αντί απολογισμού λαθών ή θαρραλέου mea culpa όλως περιέργως ζητάτε «απογραφή» καταγραφής των επιτυχιών. Για όλες τις πολιτικές δυνάμεις, βεβαίως, απομένει μια τελευταία ευκαιρία: Να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να ζητήσουν να μην αφεθούν οι ευρισκόμενοι υπό συνεχή εκβιασμό κύπριοι να αποφασίσουν για την καταστροφή όλων μας. Μετά την 1η Μαιου, χωρίς όρους, προϋποθέσεις, χρονικά διλήμματα και εκβιασμούς, μπορούν να αρχίσουν σοβαρές συνομιλίες με όλους τους ενδιαφερομένους για το κατά πόσον υπάρχει δυνατότητα επανένωσης της Κύπρου και δημιουργίας ενός πραγματικά βιώσιμου κράτους. Ο νομιμοποιημένος και θεμιτός σκοπός των μελλοντικών διαπραγματεύσεων είναι η αποκατάσταση της διεθνούς τάξης με την αποχώρηση των ξένων δυνάμεων και την επανένωση της Κυπριακής Δημοκρατίας ως πλήρους πλέον μέλους της ΕΕ. Κανείς επομένως δεν πρέπει να κρυφτεί πίσω από το απαράδεκτο επιχείρημα ότι «οι κύπριοι αποφασίζουν», την στιγμή που όπως ήδη αναφέρθηκε οι τελευταίοι λειτουργούν υπό την πίεση των ελλαδικών λαθών και υπό το κράτος των προαναφερθέντων απροσχημάτιστων βρετανικών-αμερικανικών και τουρκικών εκβιαστικών δηλώσεων που τους καλούν να υποθηκεύσουν παντοτινά την συλλογική ελευθερία τους και τα δημοκρατικά δικαιώματά τους.

Υστερόγραφο-πρόσθετα σχόλια στην ανοικτή επιστολή προς τον Γιώργο Παπανδρέου της 19^ης Μαρτίου 2004

21.3.2004