10/2/2003
Το όνομα της Ευρώπης
Του Χρήστου Κηπουρού *
Δικαιώνεται όπως φαίνεται η άποψη εκείνη η οποία παλαιόθεν υποστηρίζει ότι δεν αρκούν πλέον όσο καλές και άγιες και αν είναι οι αρχές επί των οποίων έχουν θεμελιωθεί το Ευρωπαϊκό θεσμικό οικοδόμημα ακόμη και οι ίδιες οι Ευρωπαϊκές Δημοκρατίες. Οι τελευταίες εξελίξεις αυτό επιβεβαίωσαν. Και όχι μόνο αυτό. Επιπλέον έδειξαν ότι τη μέχρι πρότινος ανεπάρκεια διαδέχθηκε μια νέα παθολογία που επιδείνωσε την κατάσταση. Ο νέος τραυματισμός, που στην ουσία πρόκειται για αυτοτραυματισμό, έχει ως επιλεκτικό θύμα την πολυπολικότητα της Ευρώπης και του πλανήτη. Οι Ευρωπαϊκοί λαοί δεν χάρηκαν την άνοιξη. Μόνη εξαίρεση αποτελεί η εξ αιτίας της πολυπολικότητας αυτής και όχι για κανέναν άλλο λόγο, ωραία, που σημαίνει “στην ώρα της”, στιγμή της Κοπεγχάγης, που όμως έμεινε χωρίς συνέχεια και σχήμα. Ασχήμισε.
Στους θεσμούς της Γηραιάς Ηπείρου χρειάζεται κυρίως να αναζητηθούν οι αιτίες που οδήγησαν στην πρόσφατη γνωστή κίνηση των οκτώ, όσο παρόμοιες εκτελέσεις της που προώθησε ο ίδιος υποβολέας διαμέσου της λεγόμενης Ελληνικής Προεδρίας. Μπορεί ο Bus ο 2ος να βρίσκει και να κάμνει ορχήστρες, όμως η βασική αν όχι ουσιαστική αιτία είναι η παθογένεια η οποία ενυπάρχει στο υφιστάμενο ηθικό και πολιτικό πλαίσιο της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ούτε Αμερικανική Ευρώπη χρειάζεται ούτε Γαλλογερμανική. Αν χρειάζεται κάτι είναι σκέτο Ευρώπη. Μια Ευρωπαϊκή Ευρώπη. Γι αυτούς που επιμένουν στην ύπαρξη μοντέλου, η Σκανδιναβική Ευρώπη αποτελεί ένα τέτοιο. Στην Κοπεγχάγη επιβεβαιώθηκε ως η κατεξοχήν ηθική πολυπολική συνιστώσα.
Όλα αυτά συμβαίνουν όταν το μεγάλο ζητούμενο είναι η εκ νέου θεμελίωση ενός νέου Ευρωπαϊκού πολιτισμικού πολιτικού και υψηλού αναπτυξιακού προτύπου σχέσεων ανάμεσα σε όλους τους λαούς. Με άλλα λόγια πρόκειται για μια αναγκαία πολιτική επεξεργασία και πρόταση, την οποία οι απαιτήσεις του νέου αιώνα και της νέας χιλιετίας του Ευρωπαϊκού πολιτισμού, καθιστούν επιτακτική.
Η Ελληνική συμβολή στον υπό διαμόρφωση καταστατικό χάρτη της Ευρώπης μπορούσε να αποτελέσει μια δημιουργική επιστροφή από την κλασσική παιδεία του Δήμου, της Εκκλησίας, της αρχαίας Αγοράς και της Δημοκρατίας, μέχρι την Ευρωπαϊκότητα της Ρούμελης και της Ρωμανίας και από το Ρήγα έως το επίκαιρο και πάλι αίτημα για Σύνταγμα του Μακρυγιάννη. Αυτή τη φορά, απέναντι στους νέους εστεμμένους.
Υπάρχει όμως μια ακόμη σχέση. Η Ελληνική λέξη Ευρώπη είναι σύνθετη, προερχόμενη κατά μια εκδοχή, από το “ευρύς” και το “ορώ”. Σημαίνει ό,τι ακριβώς οφείλει η πολιτική. Να βλέπει μακράν. Πρόκειται για μια ιστορική συνωνυμία ανάμεσα στις δυο έννοιες. Αυτήν θα αναδείκνυε μια σοβαρή Ελληνική πολιτική, μέσα ακόμη και από την πρόταση: η Πρώτη του Ευρωπαϊκού Συντάγματος, η Συντακτική Συνέλευση της Ευρώπης, να γίνει στους Δελφούς. Ας μην επεκταθούμε στην Ευρώπη και τον Ομηρικό ύμνο προς τον Απόλλωνα.
Μια αντάξια της ιστορίας θεσμική λύση για μια νέα Ευρωπαϊκή πολιτική μπορεί να αναζητηθεί στη σφαίρα ανώτερων ποιοτικά μορφών πολιτικής και Δημοκρατίας. Θα χρειαστεί γι αυτό να προηγηθεί ένας, υψηλού επιπέδου, διάλογος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Μπορεί να συμβάλει σημαντικά σε αυτό νέο αίμα στο Μέγαρο του Στρασβούργου. Το παλιό ό,τι ήταν να δώσει το έδωσε. Αν δεν πήρε, όπως εκείνοι που έκαναν το Μάη του ΄68 καρέκλες.
Ας μη μιλήσουμε καθόλου για το εδώ παλιό, γιατί αυτό και αν δεν πήρε. Όπως με το Πολυτεχνείο, όπου ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο σε ολόκληρο τον κόσμο. Γιατί μια δίχρωμη, γαλαζοαίματη όπως απεδείχθη, κομματική δράκα δράκων μετέτρεψε τη θυσία των νέων παιδιών για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία, σε τριακονταετή “φιλική” ομηρία του ανέκαθεν Δημοκρατικού Ελληνικού λαού μέσα από έναν πρωτόγνωρο γραφειοκρατικό και τηλεοπτικό τιμαριωτισμό. Τα πέτρινα και τα γύψινα χρόνια ωχριούν μπροστά στα υπαρκτά τσιμεντένια και γυάλινα που όμως και για τα τελευταία αυτά, ήγγικεν…
Απέναντι σε όλα αυτά η πολιτική του αντί, ουδόλως φυσικά ενοχλεί. Παρά τα αντιθέτως λεγόμενα, υπήρξε πάντοτε καλοδεχούμενη, επειδή ακριβώς ήταν και είναι ανεπεξέργαστη αν όχι ακατέργαστη. Δεν αποτελούσε πρόταση. Το ίδιο συμβαίνει με τον θρηνητικό λόγο, το μοιρολόι της παρακμής και επόμενα οργανικό της μέρος.
Ούτε η Δημοκρατία στην υπόλοιπη Ευρώπη, που βέβαια δεν έχει καμιά σχέση με τα καθ ημάς, είναι ζήτημα ελλείμματος όπως επί σειρά ετών έχουν πει, γράψει και συνεχίζουν έκτοτε να αναμασούν. Ούτε είναι θέμα ποσότητας, όπως αρθρογραφούν στις European Affairs, προεδρεύοντες την Ε.Ε. πρωθυπουργοί. Ούτε οι διακρατικές ίντριγκες μπορούν να διακοπούν με μεταφυσικό τρόπο.
Η υιοθέτηση από μέρους της Γηραιάς Ηπείρου μιας επεξεργασμένης παιδείας, από την ηθική και πολιτική γεωοικονομία έως την γεωοικονομική Δημοκρατία, όπως επίσης και πολλών άλλων ιστορικά αναγκαίων νέων θεσμών, μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα χρήσιμη κατά την επόμενη περίοδο του κτισίματος της προς Ανατολάς διεύρυνσής της. Κατά τα άλλα, τόσο τα παλιά όσο τα νέα μέλη της Ε.Ε., το μόνο που θα κερδίσουν θα είναι οι αμαρτίες με τις οποίες θα γεμίσουν τη νέα Ευρωπαϊκή τους διαδρομή αν τελικά επιλέξουν ρόλους συνεργού στην ανήθικη γεωοικονομία, όπως είναι η προετοιμαζόμενη εισβολή που την αποκαλούν πόλεμο, και το πλιάτσικο στα ενεργειοφόρα εδάφη στη γενέθλια γη του πανάρχαιου πολιτισμού των Σουμερίων. Όσο όμως χρειάζεται να αρνηθούν να αποτελέσουν τους μισθοφόρους των νέων σταυροφόρων τόσο οφείλουν να μην νομιμοποιούν αντιδημοκρατικά καθεστώτα τύπου Βαγδάτης ή Άγκυρας.
Το όχι των αντιπολεμικών κινημάτων στην εισβολή στο Ιράκ από μόνο του δεν αρκεί. Μπορεί ακόμη και να είναι υποκριτικό, αν δεν συνοδεύεται από έμπρακτη αλληλεγγύη και όχι από δάκρυα κατά παραγγελία, προς το μεγαλύτερο παγκόσμια θύμα της ανήθικης γεωοικονομίας. Το μαρτυρικό όσο αρχαίο λαό των Κούρδων. Αν δεν απαιτήσει και επιτύχει την απελευθέρωση του ιστορικού του ηγέτη.
Η εισαγωγή στους Ευρωπαϊκούς θεσμούς, του ζητήματος της γεωοικονομικής οπτικής και διεύρυνσης της Δημοκρατίας στη σφαίρα της πολιτικής γεωοικονομίας, πέραν από την ύπαρξη επεξεργασμένης πολιτικής παιδείας προϋποθέτει αντίστοιχη ιστορική και ηθική διαδρομή εκ μέρους της χώρας ή του πολιτικού κινήματος της κοινωνίας της, που θα τολμήσουν να κάνουν κάτι τέτοιο.
Είναι σαφές ότι η υπαρκτή πολιτική Ελλάδα δεν μπορεί να το αναλάβει. Δεν έχει άλλωστε τι να απαντήσει σε όσους της υπενθυμίσουν τις πρόσφατες εντεταλμένες κινήσεις και τα ταξίδια του επικεφαλής διδύμου της ώστε να προωθήσει τη γνωστή σε όλους Αμερικανική γεωπολιτική επιλογή για άμεση ει δυνατόν έναρξη διαπραγματεύσεων της κάθε άλλο παρά Δημοκρατικής Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν έχει τι να πει για τη στάση της κατά την προχθεσινή σύνοδο του ΝΑΤΟ και την “αλληλεγγύη” και συνδρομή προς τη συμβαλλόμενη όσο και συνεισβάλουσα Τουρκία. Ούτε έχει να απαντήσει στο τι είδους Δημοκρατία μπορεί να συνιστά ο εξ αρχής ασκηθείς και ασκούμενος ακόμη και σήμερα εκβιασμός για την αποδοχή του σχεδίου Ανάν εκ μέρους των Κυπρίων.
Τουλάχιστον όφειλε να δεσμευθεί για προκήρυξη Δημοψηφίσματος και στην εγγυήτρια αυτή χώρα, που τόσες φορές ως σήμερα είδε την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, με πρόσχημα το Κυπριακό. Να σεβασθεί τη συνταγματική επιταγή, ιδιαίτερα όταν η χρόνια πολιτική της τύφλωση δεν της επιτρέπει καν να αντιληφθεί τη χαριστική βολή στη δρομολογημένη γεωοικονομική έξωση του Ελληνισμού από την ιστορική του κοιτίδα, την Ανατολική Μεσόγειο. Θα ανέμενε κανείς να θέσει το συγκεκριμένο θέμα η αντιπολίτευση. Όμως αντί έστω αυτή να αναλάβει τις ιστορικές της ευθύνες, σίγησε για άλλη μια φορά. Μόνο στα μικρά φωνασκεί. Στα μεγάλα είναι μαζί. Σε όλα τα μεγάλα.
Αν από τη μια το λεγόμενο σχέδιο του Ο.Η.Ε. χρειάζεται να πεταχτεί στο σκουπιδοτενεκέ, από την άλλη η αναζήτηση θεραπείας του ιστορικού τραύματος, πολιτικά όσο αναπτυξιακά, σε ολόκληρο το γεωγραφικό και κοινωνικοοικονομικό σώμα της νήσου, μπορεί να βρει πολλούς υπερασπιστές στη νέα μεγάλη Ευρωπαϊκή οικογένεια. Τον κεντρικό ηθικό πυρήνα για την επανένωση της Κύπρου ως μέρος της Ευρωπαϊκής επανένωσης, μπορούν να αποτελέσουν εκτός της Ελλάδας και της Κύπρου, η Ιρλανδία και φυσικά οι Σκανδιναβικές χώρες. Αφού προηγουμένως αρνηθούν, στη συνέχεια να αποκαλύψουν ή και να καταγγείλουν τις αντιευρωπαϊκές πρόνοιες σε βάρος τόσο των Ελληνοκυπρίων όσο των Τουρκοκυπρίων.
Η ιστορία έδειξε ότι εκτός από Ευρωπαίοι, με την κυριολεκτική σημασία του όρου, και χώρος πρότασης, είμαστε Δημοκρατικοί κοσμοπολίτες. Αυτός είναι ο λόγος που όλα αυτά τα χρόνια οι εν Ελλάδι φίλοι των γκρίζων λύκων, τους έφτασαν αν δεν τους ξεπέρασαν, στις εις βάρος μας ύβρεις και συκοφαντίες περί εθνικιστών κλπ. Αν είχαν μείνει κάποιες χαραμάδες στα Μέσα Ενημέρωσης για όσα λέμε ή γράφουμε και κάνουμε, τις έκλεισε πριν από τέσσερα ακριβώς χρόνια η Κένυα. Τα Μέσα βέβαια αυτά δεν έγιναν τυχαία κυνοκομεία, εστίες ηλεκτρονικής πυράς και διαφθορεία. Για την πολιτική αυτή διαφθορά, την ουσία της δηλαδή, την καταστροφή και το θάνατο της πολιτικής και της Δημοκρατίας, όπως άλλωστε είναι η αρχαιοελληνική της σημασία, δεν έγινε ούτε προχθές συζήτηση στο κοινοβούλιο.
Τα προϊόντα προτού εξαχθούν χρειάζεται προηγουμένως να παραχθούν. Πόσο μάλλον οφείλει να γίνει αυτό με ένα πνευματικό προϊόν, μια τέχνη σπουδαία, την πολιτική και την εν συνεχεία παρουσία της στην Ευρωπαϊκή Συνέλευση.
* Αφορμή για το κείμενο του πρώην Βουλευτή Έβρου και ιστορικού στελέχους της Ένωσης αποτελεί η επικείμενη έκτακτη σύνοδος της Ε.Ε.
Θράκη 10 Φεβρουαρίου 2003, HRISTOS KIPOUROS